NAKIŞ TARİHİ

 

Nakış malzemeleri

Nakış tarihinin bu kadar geriye gittiğini düşünmüyordum. Araştırdıkça çok ama çok gerilere insanoğlunun ilk dünyaya gelişi yani ilk insan hz.adem peygamberin zamanla kadar uzanmaktadır. O dönemden bu zamana kadar nakış hep hayatımızın içerisinde olmuştur. Araştırmalarda ve arkeolojik kazılar da bulunan M.Ö. 11. Yy a ait başa sarıldığı tahmin edilen süslü güzel bir örtünün bulunmuş olması, Mısır ve İranda duvara çizilmiş resimler, eski boyalı çömleklerin rastlanılması bunun en büyük delillerinden bir kaçırdır.
Nakış sanatı, Orta Asya Türklerinde de gelişmeler göstermiştir öyle ki kabileler birbirlerini kendilerine has nakış teknikleriyle tanırlardı. Bu özelliklerini asırlardır sürdürmüşlerdir. Gelinlik çağındaki genç  kızların çeyizlerinde gelinliklerinde nakışlar yerini almıştır.
On birinci ve on ikinci yüzyıllarda nakış sanatı Türklerde özellikle Selçuklularda büyük gelişme göstermiştir. Ipek kumaşlar üzerine incilerle değişik motifler işlenilmiş ve değişik şekiller oluşturulmuştur.
Haçlı seferlerinin başlamasıyla doğu batı ticaretinin gelişmesiyle birlikte doğuda ki nakış sanatı gelişmelerin Avrupa sıçramasına neden olmuştur. Zamanla İtalya da Osmanlı motifleri yayılma göstermiştir.

On yedinci ve onsekizinci yüzyıllarda Osmanlı-Türk Nakışı büyük ün kazanmıştır. Hatta Avrupa'da kabul gören Macar Nakışı Osmanlı Nakışından etkilerini göstermiştir ve taklitten ileri gidememişlerdir.
On dokuzuncu yüzyıllarda nakış eski ilgisini kaybetmeye başlamıştır. Fakat milli kıyafetlerde sembol olarakta olsa kendini korumayı başarmıştır. Yirminci yüzyıllardan itibaren el nakışı Işlemek azalmış yerini makinalara bırakmıştır.

Nakış genellikle iğne, tığ ve benzeri aletlerle kumaş deri, hasır vb. maddeler üzerine sade veya karışık renkteki ipliklerle yapılan şekillere, süs, ciltli kitap kapaklarının üzerine basılan oyuk ve kabartma süslere, odaların duvar ve tavanlarına yapılan, değişik şekil ve motiflere de nakış ismi verilmektedir.

Nakışlar iğne ve kasnak kullanılarak kumaşa bazı teknikler kullanılarak uygulanmaktadır. Uygulanan teknikler desenine çeşidine göre değişiklikler göstermektedir. Sarma, kesme gibi nakış çeşitleri bulunmaktadır 

İslam-türk nakışçılığında bakır, gümüş, kalay gibi metallerde gümüş veya altınla çekilmiş ipliklerle sarılıp tellerden olun nakışlarda vardır. Bunlardan olursan nakışlar"sarma, sarma,  tel kırma"  da denilmektedir. 
Nakış, Işleme ve dikiş büyük sabır isteyen işlerdir. Bunlarla ilgilenen kişiler bulundukları yerlerin temizliğe havalandırılmasına dikkat etmelidirler. Bu iplerle ilgilenen kişilerin her daim makas, ip, masa gibi gerekli malzemelerin ellerinin altında bulundurmaları gereklidir.